Հրատարակումներ
Ի՞ՆՉՆ Է ՄԱՐԴՈՒՆ ԴԱՐՁՆՈՒՄ ՀԱՋՈՂԱԿ, և Ի՞ՆՉ Է ԱՌԱՋԱԴԵՄ ԲԱՌԻ ԻՄԱՍՏԸ
Ինչպիսի որակներ պետք է ունենա մարդը, որ համարվի հաջողակ:
Հոգեբանների կարծիքով՝ այդ հարցերի բանալին երկուսն են՝ խելք և կամքի ուժ:
20-րդ դարի հոգեբան Ռոյ Բաումաստերը հետազոտական եղանակով ապացուցեց, որ գոյություն ունի կամքի ուժ: Նրա աշխատակիցները եկան այն եզրակացության, որ կամքի ուժը նման է մկանների, որը կարող է հյուծվել, բայց կարող է և ամրանալ, եթե հաճախ զբաղվի մարմնամարզությամբ: Մյուս ոչ քիչ կարևոր հետևությունն այն է, որ, ամրացնելով մեր կամքի ուժը, մենք բարձրացնում ենք մեր կյանքի որակը: Գիտնականները համոզվեցին, որ մարդու կյանքի գերկշռող խնդիրները առաջ են գալիս, երբ չկա բավարար ինքնակազմակերպվածությունը, օրինակ՝ ծախսերի ավելացում, վարկերի շատացում, խմիչքը չարաշահելը, շատ ուտելը, զայրանալը:
Խնդրեք, որ մարդիկ ասեն իրենց լավ կողմերը, և նրանք կմատնանշեն արդարություն, բարություն, առաջադիմություն, բարոյականություն և մի շարք առավելություններ, բայց նրանք միշտ բաց են թողում ինքնատիրապետումը: Հարցմանը, որտեղ մասնակցում էին 2 միլիոն մարդ ամբողջ աշխարհում, ինքնակազմակերպման մասին կամ չէին ասում կամ էլ ասում էին ամենավերջում, իսկ երբ մարդուն հարցնում էին իրենց թույլ կողմերը, մարդիկ առաջինը նշում էին ինքնակազմակերպումը:
Մարդկանց թվում է, թե կամքի ուժը ինչ -որ գերբնական ունակություն է, որը <<միանում>> է էքստրեմալ դեպքերում:
Հետազոտելով մի խումբ մարդկանց՝ 200 կանանց ու տղամարդկանց, ովքեր ապրում էին կենտրոնական Գերմանիայում, Բաումաստերը եկավ հակառակ հետևության, քանի որ գիտնականները հետևող սարքի օգնությամբ ուսումնասիրել են մարդկանց ցանկությունները:
Գիտնականները ընդունեցին 10 000-ից ավելի ազդանշաններ առույգ մարդկանց մոտ՝ կախված իրենց ցանկություններից:
Փորձարկման ժամանակ շատերը դիմադրում էին իրենց մոտ նշմարվող ցանկությանը:
Ստացված տեղեկության համաձայն՝ չորսից մեկը լարում էր իր կամքի ուժը, որպեսզի կանխի իր ցանկությունը: Ամենատարածված գայթակղությունը ուտելու ցանկությունն է, հետո քնելու և այլն:
Փորձարկվողները անում էին ամեն ինչ, որ չտրվեն գայթակղությանը:
Ստացված տեղեկությունների համաձայն՝ օրվա 4 ժամվա ընթացքում մարդիկ պայքարում էին՝ իրենց ետ պահելու գայթակղությունից:
Հոգեբանական փայլուն թեորեան միշտ չէ , որ հարցի լուծում է:
Պրոգրեսը կախված է ոչ միայն թեորեաներից, այլ հիմնականում նրանից, թե ով կգտնի խելացի, կատարելագործված ձև՝ ստուգելու թեորեան պրակտիկայում:
Ուոլտեր Միշելը իր կոլեգաների հետ ուսումնասիրեց երեխաների պահվածքը։ Նրանց հետաքրքրում էր, թե ինչպես կդիմադրեն երեխաները ինչ- որ ցանկություն կատարելիս, և նրանք գտան ոչ տիպային ձև․ հետևել 4 տարեկան երեխայի պահվածքին:
Երեխաներին հերթով տեղափոխեցին առանձին սենյակներ, ցույց տվեցին մարմելադ և ամեն մեկին բացատրեցին, որ նա կարող է միանգամից ուտել այդ մարմելադը, բայց եթե մի քիչ սպասի, երբ կգա փորձարարը /նա կգա մոտավորոպես 10 րոպեից/, ապա նա կստանա ևս մեկ մարմելադ: Երեխաներից մի քանիսը միանգամից կերան մարմելադը, իսկ մի մասը դիմացավ և ստացավ ևս մի մարմելադ:
Տարիներ անց Ուլտեր Միշելին միամտաբար պատմեցին, որ այդ փորձերը նրանք արել էին այն դպրոցներում, որտեղ սովորել են նրա երկու աղջիկները։ Նրանք պատմել են , որ այն երեխաները, ովքեր միանգամից կերել են մարմելադները, նրանք հետո ունեցել են ոչ լավ արդյունք սովորելիս ու փողոցում եղել են անկարգապահ: Միշելը ու իր կոլեգաները սկսեցին հետևել այն երեխաներին, ովքեր մասնակցել էին փորձարկմանը և արդեն հասուն մարդիկ էին: Նրանք եկան այն եզրակացության, որ նա, ով չորս տարեկան հասակում ունեցավ կամքի ուժ, դիմացավ 10 րոպե և ստացավ ևս մեկ մարմելադ, բարձր գնահատականներով սովորել և ավարտել է դպրոցը, պատասխանատու մարդ է, նրա մարմնի քաշը ավելի քիչ է, ալկոհոլի և թմրանյութի նկատմամբ հակում չունի: Սիրում է իր աշխատանքը և պատասխանատու է:
Գիտնականները եկան այն համոզիչ եզրակացության, որ ինքնակազմակերպումը կամքի կարևոր ուժն է և բանալի հետագա հաջողությունների:
Մանուշակ Թովմասյան
Հոգեբան- խորհրդատու